TINH DẦU
TRÀM
Oleum
Cajuputi
Tinh dầu lấy
từ lá tươi của cây Tràm gió,
còn gọi là cây Chè đồng (Melaleuca cajuputi Powell), họ Sim
(Myrtaceae), bằng cách cất kéo hơi
nước.
Tính chất
Chất
lỏng trong, không màu hay màu lục nhạt đến
vàng nhạt. Mùi đặc biệt. Tan trong 1
đến 2 thể tích ethanol
80% (TT).
Tỷ trọng
Ở 20 oC:
từ 0.900 đến 0,925 (Phụ lục 6.5)
Chỉ số khúc xạ
Ở 20 oC:
từ 1,466 đến 1,472 (Phụ lục 6.1)
Góc quay cực riêng
Ở 20 oC: từ – 3 o
đến - 1 o (Phụ lục 6.4)
Giới hạn aldehyd
Cho 10 ml tinh
dầu vào bình nón nút mài dung tích 100 ml. Thêm vào đó 5 ml toluen
(TT) và 4 ml dung dịch hydroxylamin hydroclorid trong ethanol
60% (TT). Lắc mạnh và chuẩn độ ngay bằng
dung dịch kali hydroxyd 0,5 N trong ethanol 60% (TT) đến khi màu đỏ
chuyển sang màu vàng. Tiếp tục lắc và chuẩn
độ tới khi lớp dưới có màu vàng bền
vững sau khi đã lắc mạnh 2 phút và để yên cho
tách lớp; phản ứng xảy ra hoàn toàn trong khoảng
15 phút. Lặp lại quy trình định lượng
như trên với 10 ml tinh dầu khác, dùng dung dịch
thử sơ bộ ở trên thêm 0,5 ml dung dịch kali
hydroxyd 0,5 N trong ethanol 60% (CĐ) làm chuẩn màu cho
điểm kết thúc định lượng.
Lượng dung dịch kali hydroxyd 0,5 N trong ethanol 60% (CĐ) dùng cho chuẩn
độ không được quá 2,0 ml.
Định tính
A. Cho vào 1 ống nghiệm khô
1 ml tinh dầu (đã làm khan trước bằng natri sulfat khan (TT)) và 1 ml acid phosphoric
(TT). Đặt ống nghiệm vào 1 hỗn hợp
sinh hàn và khuấy kỹ trong vài phút, sẽ thấy 1
hợp chất cộng được tạo thành có
thể chất như kem, màu từ trắng ngà đến
đỏ cam tuỳ theo độ tinh khiết của tinh
dầu.
B. Phương
pháp sắc ký lớp mỏng (Phụ lục 5.4)
Bản mỏng: Silica gel GF254
Dung môi khai triển: Benzen – ethyl acetat (9 : 1).
Dung
dịch thử:
Tinh dầu pha loãng trong dicloromethan
(TT) với tỷ lệ 1 : 1.
Dung
dịch đối chiếu: Cineol pha loãng trong dicloromethan (TT) với tỷ lệ
1 : 1.
Cách
tiến hành:
Chấm riêng biệt lên cùng một bản mỏng 10 μl
mỗi dung dịch trên. Sau khi triển khai, lấy bản mỏng
ra để khô ở nhiệt độ phòng, phun
thuốc thử vanilin trong sulfuric (TT), sấy bản
mỏng ở 105 oC trong 5 - 10 phút. Trên sắc
ký đồ của dung dịch thử phải
có vết có cùng màu và cùng giá
trị Rf với vết cineol của dung dịch
đối chiếu.
Định lượng
Định lượng
theo phương pháp đo điểm đông
đặc của hợp chất cộng
giữa cineol và O-Cresol (Phụ lục 12.5).
Hàm lượng cineol (C10H8O)
trong tinh dầu tràm phải đạt từ 45% - 60%.
Bảo quản
Đựng trong bình
nút kín, để chỗ mát, tránh ánh
sáng.